NEDEN “MARATON TRİBÜNÜ” DİYORUZ

Konuşurken veya dinlerken, hiç dikkat ettiniz mi bilemem. Türkiye’nin hangi şehrinde olursanız olun, bir futbol maçına bilet alırken, gişedeki memura şu soruyu sorarsınız? “Kale arkası fiyatı ne, maraton tribünü fiyatı ne?” Maraton tribünü derken, bu tribünün adı niye “Maraton” diye sorgulamayız. Dilimize öyle yerleşmiştir. Oysa, “Maraton” uzun yol koşusunun adıdır ve futbolla hiç alakası yoktur. Pekiyi niye bir uzun yol koşusunun adı, protokol tribününün tam karşısında gelen tribünleri anlatmak için tüm ülke statlarında geleneksel halde kullanılır.

Bunun elbette bir nedeni var. Geçmişten bu güne gelirken zamanla unutulmaya yüz tutan, genç neslin ise hiç bilmediği bir sırda saklı “Maraton tribünü” deyiminin nereden geldiğinin esrarı.

Bu yaz aylarında yıkımına başlanacağı açıklanan 81 yaşındaki Ankara 19 Mayıs Stadı, “Maraton tribünü” deyişine isim babasıdır. 15 Aralık 1936 tarihinde büyük bir törenle hizmete giren 19 Mayıs stadının bir tribününde, dünya statlarında pek görülmeyen oldukça yüksek ve dikkat çeken bir kule eklenmiştir. Bu kulenin adı Maraton kulesidir ve yapılış nedeni de şudur. Ankara caddelerinde her yıl düzenlenen Büyük Atatürk koşusunda ve maraton yarışlarında, hakemler bu kuleye çıkarak sporcuların koşusunu dürbün ile gözlemekte, spor ruhuna uymayacak şekilde kestirme yollardan giden sporcuları belirleyerek diskalifiye etmektedir. Bu nedenle, protokol tribününün tam karşısına gelen tribüne, Ankaralılar, üzerinden kuleden dolayı Maraton tribünü adını koyarlar. Kale arkalarından birisinde maçın dakikalarını gösteren saat bulunduğu için, o tribünün adı “saatli kale arkası tribünü” olur.  Maraton kulesi, birkaç sene sonra yıkılma tehlikesi atlatır. Birkaç parça taş yerinden oynamıştır. Maç sırasında büyük bir facia yaşanmaması için, Maraton kulesi kontrollü bir şekilde yıkılır. Ancak bu tribünün adı, kule yıkılmasına rağmen, Ankaralıların dilinde Maraton tribünü olarak kalmıştır bir kere. Türkiye’de diğer statlar yapılıp hizmete girdikçe, Ankara’daki bu maraton tribünü deyişi o kadar benimsenmiştir ki, tüm statlarda, protokolun yer aldığı tribünün karşısındaki yerlere maraton tribünü denmeye başlanır. Bu deyiş, bugün bile güncelliğini korumaktadır.

Maraton tribününe adını veren, cumhuriyete şahitlik eden bu tarihi stadımız, bu yaz aylarında yıkılacak. Stadın altına yerleşik amatör kulüplerden, 26 Hazirana kadar odalarını boşaltmaları istendi.

19 Mayıs Stadında ilk maç, Ankaragücü ile Galatasaray takımları oynadı ve başlama vuruşunu dönemin Başbakanı İsmet İnönü yaptı. Bu karşılaşmayı Ankaragücü 2-1 kazandı. 19 Mayıs stadındaki son maça sevgili gazeteci arkadaşım Meriç Enercan ile birlikte ben de şahitlik ettim. Gençlerbirliği ile Kasımpaşa takımları arasındaki son maçı Vedat Muriç’in golüyle Gençlerbirliği 1-0 kazandı.