NALLIHAN KUŞ CENNETİNİ BİTİRMEYİN

Türkiye’nin önemli tarım ve sulak alanlarından biri olan Ankara Nallıhan Kuş Cennetine ikinci termik santralin yapılması kararlaştırıldı. 740 hektarlık bir alanı kapsaması planlanan yeni santral tamamlanınca, bölge kuşlar için artık bir cennet olmayacak. Ayrıca, Ankara’nın gıda üretim merkezi de olan bu bölgeden, sağlıklı ürün alınamayacak.

Kömürlü termik santralların Türkiye’nin gıdasını üreten tarım alanlarına kurulmasına karşı ‘Kömür Üzer’ başlıklı bir kampanya başlatan TEMA Vakfı’nın Ankara Temsilciliği, Nallıhan’a düzenlediği gezide, termik santralın etkileyeceği alanı inceledi. 1994 yılında koruma altına alınan Nallıhan Kuş Cennetinde yapımı planlanan ikinci termik santralın alanı ve kül deposu CED raporlarına göre 740,3 hektarlık bir bölgeyi kaplayacak ve bu sahanın yüzde 65’ini verimli tarım alanları oluşturuyor. Aynı rapora göre, önemli meyve sebze üretiminin yapıldığı bölgede tarım ve toprak ciddi bir şekilde etkilenecek. Sadece yatırım alanı değil, santral yılda 1 milyon ton kül üretecek külün savrulmasıyla çok daha geniş alanda toprak, su ve bütün canlılar etkilenecek. Kendini soğutmak için günde 40 bin ton su kullanması gereken santral, bölgede su dengesini de bozacak.

TEMA Vakfı Ankara Temsilcisi Nevzat Özer, Türkiye’nin en fazla anıt ağacının bu ilçede bulunduğunu, ilçenin aynı zamanda 200’den fazla kuş türüne de ev sahipliği yaptığını dile getirdi. Nallıhan’ın İstanbul ve Çanakkale boğazlarından gelen kuş göç yolu üzerinde olduğunun da altını çizen Özer, “İlkbahar ve sonbaharda göç eden kuşların beslenmeleri, dinlenmeleri, barınmaları ve bazı türlerin de üremeleri için uğrak yeridir. İç Anadolu'nun en önemli sulak alanıdır. Jeolojik yapısı ile açık laboratuvar niteliği sunan saha, çökelme ortamının özelliklerini yansıtan sarı, kahve ve kırmızımsı tabakaların üst üste tekrarlanması ile görsel açıdan da üstün bir peyzaj güzelliğine sahiptir” dedi.

Nallıhan’da zaten mevcut bir santral bulunuyor. Yapımı 1978 yılında tamamlanan ve uzun yıllar EÜAŞ tarafından işletildikten sonra özelleştirilerek Ciner Holding bünyesindeki Park Termik A.Ş’ye devredilen Çayırhan Termik Santralı, bölgede bulunan linyit kömürü yataklarını kullanarak enerji üretiyor.

Yeni yapılması planlanan Çayırhan B Termik Santralı ise özelleştirme yoluyla Colin-Kalyon-Çeliker konsorsiyumuna verildiği öğrenildi.

NALLIHAN İZLENİMLERİM

Ankara’nın Nallıhan ilçesinin hemen yakınında bulunan Davutoğlu köyü sınırları içerisindeki Nallıhan Kuş Cenneti, gözlemlere göre tam 179 farklı kuşa ev sahipliği yapıyor. Sarıyar barajının Aladağ çayı ile birleştiği sulak alan ekosistemi, aynı zamanda tarihi İpekyolu üzerinde yer almakta. Ankara’ya 130 kilometre uzaklıktaki Nallıhan Kuş Cenneti, ülkemizin önemli kuş alanlarından birisi ve 1994 yılından itibaren yaban hayatını koruma alanı olarak düzenlendiği için avcılık yasaklanmış durumda.

Söğütlükler ve sazlıklarla çevrili Nallıhan kuş cenneti, farklı yaşam alanları ve zengin besin değeri ile kalabalık kuş gruplarının konaklamasına olanak sağlıyor. Sarıyar barajı ve sazlıklı söğütlü ekolojik alanda kış aylarında konaklayan kuşların sayısının, bazı yıllarda 50 bini geçtiği ifade edilmekte. Kış geçiren kuşların önemli bölümünü Yeşilbaş, Angıt, Elmabaş, Patka, Sakarmete, Karabatak ve Karabaş Martı kuşları oluşturuyor.

Söğütlük bölüm, gözlemcilere göre aynı zamanda balıkçıl türlerinin üreme alanını oluşturuyor. Alanda, küçük akbalıkçıl, gri balıkçıl ve gece balıkçılı üremekte, batağan, angıt, yeşilbaş, sakarmete kuşları ise kuluçkaya yatmakta. Kayalık bölüm ise karaleylek ile yırtıcı kuş türleri için üreme alanı oluşturmakta.

Ekolojik sistemi, Aladağ çayının varlığı ve barajdan salınan su seviyesi oluşturduğu için, kuşların üreme dönemi olan Mayıs ve Temmuz aylarında barajdaki su seviyesinin yükselmesi gerekiyor. Su seviyesinin yüksekliği kuşlar için doğal bir korunaklı alan oluştururken, canlı popülasyonunun da artmasını sağlıyor.  Kuş varlığının devamı için Aladağ Çayı’nın korunması ve ilkbaharda baraj sularının söğütlüğün bulunduğu alana yayılması hayati önem taşıyor.

Nallıhan kuş cennetinin yanında bulunan gözlemevi, gözlem yapmak isteyen meraklılar ve fotoğraf sanatçıları için, kötü hava şartlarında korunma olanağı sağlıyor.